کاوش موضوع میش
صفحه اصلی
میش
گوسفند (نام علمی: Ovis aries)، گوسپندیا گوسفند اهلی، پستانداری نشخوارکننده و اهلیشده است که معمولاً بهعنوان دام نگهداری میشود. اگرچه واژهٔ «گوسفند» میتواند به گونههای دیگر در سردهٔ قوچومیش نیز اشاره داشته باشد، در کاربرد روزمره تقریباً همیشه به گوسفند اهلی گفته میشود. مانند دیگر نشخوارکنندگان، گوسفند در راستهٔ جفتسمسانان قرار دارد. شمار گوسفندان اهلی در جهان اندکی بیش از یک میلیارد رأس است و این گونه، پرشمارترین گونهٔ گوسفند بهشمار میرود. مادهٔ بالغ «میـش» نام دارد، نر بالغ «قوچ» و گوسفند جوان «بره» نامیده میشود.
گمان میرود گوسفندان اهلی از «گوسفند وحشی» در اروپا و آسیا منشأ گرفته باشند و ایران بخشی مهم از محدودهٔ جغرافیایی مرکز اهلیسازی آنها بهشمار میرود. گوسفند از نخستین حیواناتی است که برای مقاصد کشاورزی اهلی شد و بهمنظور استفاده از پشم، گوشت و شیر پرورش یافته است. پشم گوسفند پرکاربردترین الیاف حیوانی در جهان است که معمولاً با عمل پشمچینی به دست میآید. امروزه نیز گوسفند همچنان از نظر تأمین پشم و گوشت اهمیت دارد و گاه برای پوست، لبنیات یا بهعنوان جاندار مدل در پژوهشهای علمی پرورش مییابد.
پرورش گوسفند در بخش اعظم سرزمینهای مسکونی جهان رواج دارد و در طول تاریخ نقشی بنیادی در بسیاری تمدنها داشته است. در روزگار معاصر، کشورهایی چون استرالیا، نیوزیلند، برخی کشورهای آمریکای جنوبی و جزایر بریتانیا بیشترین پیوند را با تولید گوسفند دارند.
واژگان گسترده و متنوعی برای دامپروری گوسفند وجود دارد که بسته به منطقه و گویش تفاوت چشمگیر دارند. دستهای از گوسفندان «گله» نامیده میشود. همچنین برای مراحل گوناگون زندگی گوسفند، بهویژه در ارتباط با برهزایی، پشمچینی و سن، اصطلاحات تخصصی متعددی وجود دارد.
گوسفند بهعنوان حیوانی کلیدی در تاریخ کشاورزی، جایگاهی عمیق در فرهنگ انسانی دارد و در زبان و نمادهای بسیاری از جوامع بازتاب یافته است. بهعنوان دام، گوسفند اغلب با تصویرپردازی شبانی و آرمانشهر روستایی همراه است. گوسفند در اسطورهشناسیها (مانند «پشم زرین») و ادیان بزرگ، بهویژه در ادیان ابراهیمی، حضوری پررنگ دارد. در آیینهای دینی کهن و نوین، گوسفند یکی از حیوانات رایج برای قربانی است.... بیشتر در ویکی پدیا